Kwijtschelding volgens ‘Arnhems model’ vindt navolging

Het Arnhemse plan voor kwijtschelding van schulden bij de gemeente voor 1.400 inwoners, valt ook elders in de smaak. In onder andere Leiden en Groningen gaan geluiden op voor soortgelijke plannen.

Gemeente is hardnekkige schuldeiser
Arnhemmers die al drie jaar een betalingsregeling hebben om een schuld bij de gemeenten af te betalen, zijn vanaf 1 januari 2020 in één klap van die schuld af. Daarmee wil wethouder Martien Louwers (PvdA, werk & inkomen) voorkomen dat die schulden zich door rente, incassokosten en boetes steeds verder opstapelen. De NVVK, branchevereniging voor schuldhulpverleners, constateerde al eerder dat de overheid een dubbelrol heeft op het gebied van schulden: ‘Het komt regelmatig voor dat de gemeente zowel probeert de schulden van haar burgers op te lossen en tegelijk in de top van de meest hardnekkige schuldeisers staat,’ aldus voorzitter Marco Florijn.

Verkeerde afslag
‘Complimenten aan Arnhem’, zegt Tiny Klever, gemeenteraadslid voor de PvdA in Leiden. Het plan was voor haar directe aanleiding om vragen in te dienen bij het Leidse college. Klever gelooft dat mensen die al tijden in de schulden zitten door een dergelijke kwijtschelding weer ruimte in hun hoofd kunnen krijgen om het leven op te pakken. Ze benadrukt wel dat fraudeurs buiten de deur gehouden moeten worden. Het moet gaan om mensen die pech hebben gehad of ‘twee keer de verkeerde afslag’ hebben genomen, aldus Klever.

Het ‘Arnhemse model’
Maar dan moet de Leidse situatie eerst beter in beeld komen. In Arnhem gaat het om mensen die al drie jaar een schuld bij de gemeente hebben, maar wel hun best doen om te betalen. In Leiden is het niet duidelijk hoeveel mensen er binnen die groep zouden vallen. Ook moet worden uitgezocht of kwijtschelding betaald zou kunnen worden uit een post voor ‘oninbare schulden’, zoals ook in Arnhem het geval is. Beide vragen stelde Klever dan ook aan het college. Ook in Hellendoorn en Haarlemmermeer zijn schriftelijke vragen ingediend om te verkennen of het ‘Arnhemse model’ gekopieerd kan worden. In Vlaardingen wordt deze week een motie ingediend om het Arnhemse voorbeeld te volgen.

Kale kip
‘Het heeft totaal geen zin om van een kale kip te plukken’, laat fractievoorzitter Jimmy Dijk van de Groningse SP weten. Schulden vormen volgens hem een van de grootste problemen voor mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt: ‘We zien dat mensen niet meer naar de tandarts gaan, niet meer naar de dokter.’ Het Arnhemse plan inspireerde ook hem om raadsvragen te stellen. Het college wordt onder andere gevraagd om uit te zoeken hoeveel Groningers problematische schulden hebben en wat het zou kosten om ze kwijt te schelden. Dijk verwacht dat het om minstens zoveel mensen gaat als in Arnhem. Hij stelt voor om de kwijtschelding te bekostigen uit het gemeentelijke rekeningresultaat.

Goed voorbeeld
Dijk vindt zelfs dat de gemeente en de landelijke overheid nog wel verder zouden kunnen gaan. Schulden mogen wat hem betreft misschien al na minder dan drie jaar worden kwijtgescholden. Bovendien vindt hij dat andere grote schuldeisers dan de gemeente, zoals nutsbedrijven, woningcorporaties en zorgverzekeraars, een goed voorbeeld zouden moeten nemen aan een dergelijke aanpak. Als ze dat niet doen, zou de rijksoverheid dat moeten afdwingen, vindt Dijk.